มะไฟ คืออะไร? ประโยชน์–โทษ ผลไม้รสเปรี้ยวหวานที่ควรรู้จัก

มะไฟ (Baccaurea ramiflora) เป็นผลไม้พื้นบ้านของไทยที่หลายคนคุ้นเคยดี มีรสเปรี้ยวอมหวาน เปลือกหนา เนื้อในฉ่ำน้ำ นิยมรับประทานสดหรือนำไปแปรรูป วันนี้เรามาเจาะลึกทุกมุมของ “มะไฟ” ทั้งชื่อภาษาอังกฤษ ลักษณะ สรรพคุณ และข้อควรระวังในการรับประทาน

มะไฟ ภาษาอังกฤษ

Burmese grape หรือ Baccaurea ramiflora เป็นชื่อเรียกทั่วไปในภาษาอังกฤษ โดยคำว่า Burmese grape สื่อถึงถิ่นกำเนิดที่พบได้ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

มะไฟ ลักษณะ

• ต้น: ไม้ยืนต้นขนาดกลาง สูงประมาณ 10–20 เมตร

• ใบ: ใบเดี่ยว เรียงสลับ รูปวงรีหรือรูปไข่ ขอบใบเรียบ

• ดอก: ออกตามลำต้นหรือตามกิ่งแก่ เป็นช่อเล็ก สีขาวหรือเขียวอ่อน มีกลิ่นหอมอ่อน ๆ

• ผล: ลักษณะกลมหรือกลมรี เปลือกหนาสีเหลืองอมน้ำตาล เมื่อสุกจะแตกง่าย เนื้อในขาวขุ่น รสเปรี้ยวอมหวาน มีเมล็ดใหญ่ 1–2 เมล็ด

ดอกมะไฟ

• ดอกมะไฟมีลักษณะเป็นช่อกระจุกออกตามลำต้น

• มักจะบานในช่วงปลายฤดูหนาวถึงต้นฤดูร้อน

• มีกลิ่นหอมอ่อน นิยมเป็นแหล่งอาหารของผึ้ง

• หลังจากผสมเกสรแล้วจึงพัฒนาเป็นผลมะไฟที่เกาะติดลำต้นแน่น

มะไฟ สรรพคุณ

มะไฟมีสารอาหารหลากหลาย เช่น วิตามิน C, แคลเซียม, ฟอสฟอรัส และใยอาหาร ซึ่งมีประโยชน์ต่อสุขภาพดังนี้:

• บำรุงผิวพรรณ และเสริมสร้างภูมิคุ้มกัน เพราะอุดมด้วยวิตามินซี

• ช่วยขับถ่าย เพราะเนื้อผลมีใยอาหารสูง

• ลดไขมันในเลือด และช่วยต้านอนุมูลอิสระ

• ช่วยย่อยอาหาร เพราะมีกรดอินทรีย์ตามธรรมชาติ

• มีฤทธิ์ต้านแบคทีเรีย บางชนิดจากสารในเปลือกและใบ (ข้อมูลจากงานวิจัยเบื้องต้น)

มะไฟ โทษ

แม้มะไฟจะมีประโยชน์ แต่หากรับประทานในปริมาณมากหรือไม่เหมาะสม อาจส่งผลเสียได้ เช่น:

• ทำให้ท้องเสียหรือท้องอืด หากทานมากเกินไปเพราะมีฤทธิ์เป็นกรด

• ไม่ควรทานตอนท้องว่าง เพราะกรดในผลอาจระคายเคืองกระเพาะ

• ผู้ป่วยโรคเบาหวานควรระวัง เนื่องจากมีน้ำตาลจากธรรมชาติ

• ไม่ควรกินทั้งเมล็ด เพราะเมล็ดแข็ง ย่อยยาก อาจระคายเคืองทางเดินอาหาร

มะไฟเหมือนอะไร?

หลายคนอาจสับสนมะไฟกับผลไม้ชนิดอื่น เช่น:

• ตะลิงปลิง: แม้มีรสเปรี้ยวคล้ายกัน แต่ตะลิงปลิงมีลักษณะยาวรีและผิวเรียบ

• มะเฟือง: คล้ายกันในรสชาติเปรี้ยว แต่มะเฟืองมีลักษณะเป็นแฉก

• ลองกอง/ลางสาด: มีเปลือกบางกว่าและเนื้อหวานกว่า ไม่เปรี้ยวจัดเหมือนมะไฟ

• มะดัน: ผลสีเขียวอมเหลือง เปรี้ยวจี๊ดคล้ายมะไฟ แต่มักใช้ปรุงอาหาร

สรุป มะไฟ หรือ Burmese grape เป็นผลไม้พื้นถิ่นที่มีคุณค่าทางโภชนาการสูง ช่วยเสริมภูมิคุ้มกัน ขับถ่าย และต้านอนุมูลอิสระ แต่ควรรับประทานในปริมาณเหมาะสม เพื่อหลีกเลี่ยงผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นได้